Մակուղեղ հարցեր

• Մակուղեղի գործառույթի ինչպիսի՞ խանգարուﬓեր գիտեք:

 Այդ պատճառով դրա գերֆունկցիան  արտահայտվում է աճման խանգարմամբ և մանկական տարիքում բերում է հսկայության (գիգանտիզմի), իսկ մեծահասակների մոտ՝ ակրոմեգալիայի զարգացման։ Վերջինիս դեպքում գերաճում են քիթը, շրթունքները, լեզուն, ձեռքերի դաստակները: 

Այդ բլթի ֆունկցիայի թուլացումը կամ անկումը վաղ տարիքում առաջացնում է թզուկություն: Մյուս բլթերի թերֆունկցիայի դեպքում կարող են զարգանալ մկանային թուլություն, նյութափոխանակության խանգարում, ճարպակալում,

• Ո՞րն է վահանագեղձի գործառույթը. նրա թերգործառույթի և գերգործառույթի դեպքում ինչպիսի՞ խանգարուﬓեր են առաջանում
• Մանկական հասակում այդ գեղձի թերֆունկցիան ընկճում է նյութափոխանակությունը, առաջ է բերում գաճաճություն հիվանդությունը, որի արդյունքում, ի տարբերություն թզուկության, խախտվում է մարմնի համաչափությունը և զարգանում է թուլամտություն: Հասուն հասակում թերֆունկցիայի արդյունքում առաջանում է լորձայտուց հիվանդությունը, որի հետևանքով մարմինն այտուցվում է, դանդաղում է սրտի աշխատանքը, իջնում է մարմնի ջերմաստիճանը, մարդը դառնում է անտարբեր շրջապատի նկատմամբ:
• Գերֆունկցիայի արդյունքում առաջանում է բազեդովյան հիվանդություն, որի ախտանիշներն են սրտի աշխատանքի արագացումը, ջերմաստիճանի բարձրացումը, մարմնի զանգվածի անկումը և Հայաստանում սննդի և ջրի մեջ դիտվում է յոդի պակաս, ինչը բերում է տեղային խպիպ հիվանդությանը (զոբ), որը կանխելու համար օգտագործվում է յոդացված կերակրի աղ: 
• Ի նչպե՞ս են մակերիկաﬓերի և ենթաստամոքսային գեղձի հորմոններն ազդում ածխաջրերի փոխանակության վրա:

Գլյուկոկորտիկոիդները հիմնականում մասնակցում են ածխաջրերի փոխանակությանը, որն արտահայտվում է արյան մեջ գլյուկոզի քանակի ավելացմամբ

Մակերիկամ

Մակերիկամները եռանկյունաձև զույգ ներզատական գեղձեր են, որոնք նստած են յուրաքանչյուր երիկամի գագաթին:

Մակերիկամները մտնում են ձեր հորմոնային համակարգի մեջ, քանի որ արտադրում են արյան ճնշումը, նյութափոխանակությունը և սթրեսին օրգանիզմի պատասխանը կարգավորող հորմոններ:

Ի՞նչ հորմոններ են արտադրում մակերիկամները

Մակերիկամների հիմնական հորմոններն են ադրենալինը, նորադրենալինը, կորտիզոլը և ալդոստերոնը:

• Ադրենալինը և նորադրենալինն ուղղակիորեն մասնակցում են սթրեսի նկատմամբ ձեր օրգանիզմի պատասխանին: Այս հորմոնների ազդեցությամբ է, որ ձեր օրգանիզմը «պայքարիր կամ փախչիր» («fight or flight») պատասխանին պատրաստվելիս հաճախացնում է սրտազարկը՝ դեպի մկաններ ուղղելով ավելի շատ արյուն, ինչպես նաև տարբեր այլ կարևոր տեղաշարժեր:
• Կորտիզոլն իր հերթին ազդում է տարբեր գործընթացների վրա, ներառյալ՝ նյութափոխանակություն (ինչպես է ձեր օրգանիզմն էներգիան ծախսում), արյան շաքարի մակարդակ և իմունային համակարգի ընկճում:
• Ալդոստերոնը մասնակցում է ձեր արյան ճնշման հսկողությանը:

Մակերիկամներն արտադրում են նաև «թույլ» սեռական հորմոններ, որոնք արյան միջոցով հասնելով ամորձիներ (տղամարդիկ) և ձվարաններ (կանայք), վերափոխվում են ուժեղ ազդեցությամբ տեստոստերոնի (տղամարդիկ) կամ էստրոգենի (կանայք):

Մակերիկամների հետ կապված հիվանդություններ

Մակերիկամների հիվանդությունները հանդիպում են խիստ հազվադեպ:

• Քուշինգի համախտանիշը հիվանդություն է, որն ուղեկցվում է կորտիզոլի արտադրության բարձրացմամբ, որի հետևանքով զարգանում են առողջական տարբեր խնդիրներ՝ մարմնի քաշի ավելացում, դեմքի կարմրություն, տարբեր արյունազեղումներ և դիաբետ: Հիվանդությունը սովորաբար զարգանում է ստերոիդ դեղերի երկարաժամկետ օգտագործման պատճառով, սակայն երբեմն կարող է պատճառվել նաև բուն մակերիկամային ուռուցքով:
• Ադիսոնի հիվանդությունը զարգանում է մակերիկամների կողմից կորտիզոլի և ալդոստերոնի թերարտադրությամբ: Եթե ունեք Ադիսոնի հիվանդություն, կարող եք գանգատվել ախորժակի անկումից և նիհարումից, ինչպես նաև որովայնային ցավերից, սրտխառնոցից, փսխումներից և գլխապտույտից:
• Մակերիկամի բնածին հիպերպլազիան հանդիսանում է ժառանգական հիվանդություն, որի ժամանակ մակերիկամներն արտադրում են ավելցուկային սեռական հորմոններ, որը բերում է տղաների մոտ՝ վաղ սեռահասունացման, իսկ աղջիկների մոտ՝ արական նշանների զարգացման:
• Կոննի համախտանիշը, որը հայտնի է նաև որպես առաջնային հիպերալդոստերոնիզմ, հիվանդություն է, երբ ձեր մեկ կամ զույգ մակերիկամներն արտադրում են նորմայից ավելի մեծ քանակով ալդոստերոն, որի հետևանքով զարգանում է բարձր արյան ճնշում:

Մարդու գեղձերի ընդհանուր բնութագիրը

Խնդիրների լուծում առաջին աստիճանի հավասարումների համակարգերի օգնությամբ (դաս 8) (Հավելյալ խնդիրներ)

7) Դպրոցականները էքսկուրսիա գնացին: Նրանք վերադարձան այլ ճանապարհով, որ 7 կմ-ով կարճ էր առաջինից: Որքա՞ն է յուրաքանչյուր ճանապարհի երկարությունը, եթե դպրոցականներն ընդամենը անցան 41 կմ:

41-7=34

34/2=17

17+7=24

8) Դպրոցը ձեռք բերեց 4 բազկաթոռ և 2 սեղան, դրանց համար վճարելով 36 000 դրամ: Եթե գնվեր 2 բազկաթոռ և 3 սեղան, ամբողջ գնումը 14 000 դրամ-ով պակաս կլիներ: Առանձին-առանձին որքա՞ն  արժեն բազկաթոռը և սեղանը:

2x-y=14000

2x=14000+y

28000+4y=36000

4y=8000

y=2000

x=8000

4x+2y=36000

2x+3y=36000-14000=2200

9) Երկնիշ թիվը 5 անգամ մեծ է իր թվանշանների գումարից: Եթե այդ թիվը մեծացվի 9-ով, ապա կստացվի թիվ, որը 6 անգամ մեծ է սկզբնական երկնիշ թվի թվանշանների գումարից: Գտեք երկնիշ թիվը:

10x+y=5x+5y=0

10x+y+9=6x+6y=0

5x-4y=0

4x-5y+9=0

20x-16y=0

20x-25y+45=0

25y-16y=45

9y=45

y=5

5x-20=0

5x=20

x=4

45

Домашняя работа

Упражнение 3

Определи род существительных, запиши слова в три столбика. Над столбиками напиши :м.р., ж.р, ср.р.

Жидкость, кино, киносъемка, килограмм, рассада, питье, свет, поездка, новоселье, подъезд, троллейбус.

м.р-килограмм,свет,подъезд, троллейбус

ж.р-Жидкость,киносъемка,рассада,поездка

ср.р-кино,питье,новоселье

Упражнение 4

• Определи, верно ли имена существительные мужского и женского рода распределены по столбикам.
• Спиши, обозначь в словах орфограммы:

М.р	Ср.р	Ж.р.
Носорог	Сторож	Анна
Ночь	Солнце	Кукла
Звездопад	Рассказ	Шишечка
Варежка	Стихотворение	Дядя
Сочинение	Пение	Подсказка

Задания с 18.09.23-22.09.23

Сентябрьский флешмоб

Классная работа

Урок 1

Вы уже хорошо знаете, что в русском языке существительные могут быть мужского (он), женского (она) или среднего (оно) рода.

Трудно определить род существительных, которые оканчиваются на -ь. Такие слова надо запоминать. Однако есть несколько секретов, которыми я хочу поделиться с вами.

1. Если вы встретили слово на -ь в тексте, обратите внимание на соседние слова, особенно прилагательные и глаголы в прошедшем времени. Например, вы читаете: «Спортсмен получил золотую медаль». Слово «медаль» употреблено в винительном падеже, а прилагательное «золотую» — в винительном падеже и женском роде. Значит, слово «медаль» — это слово женского рода.

2. Запомните! Всегда относятся в мужскому роду:

названия месяцев (октябрь, июнь);
слова на -арь (словарь, календарь);       
слова на -тель (учитель, выключатель).

3. Запомните! Всегда относятся с женскому роду:
слова на -чь, -шь, -щь (ночь, мышь, вещь и др.);  
слова на -ость (они образованы от прилагательных; сухой — сухость, мягкий — мягкость);
слова на -бь, -вь, -дь, -зь, -сь, -ть (любовь, тетрадь и др.).

Исключения: голубь, лебедь, дождь, гвоздь — это слова мужского рода!  4. Слова на -ль, -нь, -рь могут быть как мужского, так и женского рода.

Упражнение 1

Подобрать подходящее по смыслу имя существительное и определи его род.

Добрая, любимая, родная …мама .
Весенний, звонкий, говорливый …гимн .
Интересная, библиотечная, любимая …книга .
Шелковое, красивое, длинное …платье .
Круглый, обеденный, деревянный …дуб .
Новогодний, веселый, долгожданный …новый год .
Яркое, весеннее, игривое …настроение .
Сочное, вкусное, спелое …яблоко .
Сладкий, ночной, кошмарный …сон .
Чистая, питьевая, прозрачная … Вода.

Родной, Красивый, Чистый город

Добрый, Уютный, хороший вечер

Кошмарная, уродливая, вечерняя собака

Плахое, неожиданное, кароткое новость

Дорогое, Чистое, Настоящее  золото

Опасный, глубокий, неизученный океан

Сольное, грязьное, большое море

Умный, вежливый, добрый человек

Дорогой, Быстрый Уникальный кампютер

Больший Крепкий красивый корабль

Упражнение 2

Составь сочетания имен существительных со словами мой, моя, мое, укажи род.

Свеча полотно, друг, взгляд, дочка, вьюга, ружье, озеро, кроссворд, жилище.

Моя Свеча

Мое полотно

Мой друг

Мой взгляд

Моя дочка

Моя вьюга

Мое ружье

Мое озеро

Мой кроссворд

Мое жилище

Խնդիրների լուծում առաջին աստիճանի հավասարումների համակարգերի օգնությամբ (դաս 8) (Լրացուցիչ աշխատանք)

Առաջադրանքներ (լրացուցիչ)

4) ա) Մի թիվը 6-ով մեծ է մյուսից: Այդ թվերի գումարը հավասար է 40-ի: Գտեք այդ թվերը:

40-6=34

34/2=17

17+6=23

23+17=40

բ) Մի թիվը 15-ով փոքր է մյուսից: Գտեք այդ թվերը, եթե նրանց գումարը 23 է:

23-15=8

8/2=4

4+15=19

19+4=23

5) Մի թիվը 7-ով մեծ է մյուսից: Եթե փոքր թիվը մեծացվի 2 անգամ, իսկ մեծը՝ 6 անգամ, ապա նրանց գումարը կդառնա 31: Գտեք այդ թվերը:

y=x+7

2x+6y=31

2x+6(x+7)=31

2x+6x+42=31

8x=-11

x=11/8

y=11/8+7=8.375

6) Մի հերթափոխում նոր խառատային հաստոցով 30 դետալ ավելի է մշակվում, քան հին հաստոցով: Ընդ որում մի հերթափոխում հինգ նոր հաստոցներով կարելի է մշակել այնքան դետալ, որքան ութ հին հաստոցներով: Որքա՞ն դետալ է մշակվում նոր հաստոցով:

80-30=50

80*5=400

50*8=400

Խնդիրների լուծում առաջին աստիճանի հավասարումների համակարգերի օգնությամբ (դաս 8) (Դասարանական աշխատանք)

Օրինակ (հնագույն) Հանդիպեցին երկու հովիվ՝ Հովհաննեսը և Պետրոսը: Հովհաննեսն ասում է Պետրոսին. «Տուր ինձ մի ոչխար, և ինձ մոտ կլինի երկու անգամ ավելի ոչխար, քան քեզ մոտ»: Իսկ Պետրոսը նրան պատասխանում է. «Ոչ, ավելի լավ է դու տուր ինձ մի ոչխար, և մեզ մոտ կլինեն հավասար թվով ոչխարներ»: Քանի՞ ոչխար ուներ նրանցից յուրաքանչյուրը:

Լուծում: Դիցուք Հովհաննեսն ուներ x ոչխար, իսկ Պետրոսը՝ y ոչխար: Եթե Պետրոսը Հովհաննեսին տուր մեկ ոչխար, ապա Պետրոսի մոտ կմնար (y-1) ոչխար, իսկ Հովհաննեսի մոտ կլիներ (x+1) ոչխար:

Բայց այդ դեպքում Հովհաննեսի մոտ երկու անգամ շատ ոչխար կլիներ, քան Պետրոսի մոտ: Հետևաբար՝

                                        x+1=2(y-1):

Իսկ եթե Հովհաննեսը Պետրոսին մեկ ոչխար տար, ապա Հովհաննեսի մոտ կմնար (x-1) ոչխար, իսկ Պետրոսի մոտ կդառնար (y+1) ոչխար: Բայց այդ դեպքում նրանք կունենային հավասար թվով ոչխարներ: Հետևաբար

                                      x-1=y+1:

Այս երկու հավասարումներից կազմենք համակարգ՝

Համակարգն էլ լուծելով մեզ արդեն ծանոթ տեղադրման կամ գումարման եղանակով՝ կստանանք, որ x=7; y=5: Այսպիսով, Հովհաննեսն ունի 7 ոչխար, իսկ Պետրոսը՝ 5 ոչխար:

Առաջադրանքներ

1) ա) Երկու թվերի գումարը 10 է, իսկ տարբերությունը՝ 4: Գտեք այդ թվերը:

x+y=10

x-y=4

x=7

y=3

բ) Երկու թվերի գումարը 21 է, իսկ տարբերությունը՝ 9: Գտեք այդ թվերը:

x+y=21

x-y=9

x=15

y=6

2) Մի թիվը 2 անգամ մեծ է մյուսից: Եթե այդ թվերից փոքրը մեծացվի 4 անգամ, իսկ մեծը՝ 2 անգամ, ապա նրանց գումարը հավասար կլինի 44: Գտեք այդ թվերը:

x+y=44

y=2x

x*4+y*2=44

x=5.5

y=12

3) Մի բնակավայրից մյուսը կարելի է գնալ գյուղամիջյան ճանապարհով կամ մայրուղով: Գյուղամիջյան ճանապարհը 5 կմ-ով կարճ է մայրուղուց, իսկ ընդհանուր երկարությունը 61 կմ է: Որքա՞ն է գյուղամիջյան ճանապարհի երկարությունը:

61-5=56

56/2=28

28+5=33

33+28=61

Գործնական քերականություն

Կապ կոչվում են այն բառերը, որոնք մի բառ կապում են մեկ այլ բառի և այդ
կապվող բառի հետ դառնում են նրա լրացումը։ Օրինակ՝ խոսել դասից կապակ-
ցության մեջ խոսել և դասից բառերը կապվել են իրար անմիջականորեն՝
հոլովաձևով, սակայն խոսել դասի մասին կապակցության մեջ մասին բառը դասի
բառը կապել է խոսել բառին, և դասի մասին կապակցությունը արտահայտել է
բերել մեկ իմաստ՝ դասից։ Մասին-ը կապ է և կապակցել է խոսել և դասի
բառաձևերը։

Կապերը մի մասը դրվում է կապակցվող բառերից առաջ, մյուս մասը՝
դրանցից հետո, իսկ մի քանիսը՝ առաջ կամ հետո։ Կապվող բառից առաջ դրվող
կապերը կոչվում են նախադրություններ։ Դրանցից են՝ առանց, դեպի, մինչև,
հանուն, նախքան, չնայած, ըստ, հօգուտ (սխալ է ի օգուտ ձևը) և այլն, օրինակ՝
առանց գրքի, դեպի տուն, մինչև այգի։ Կապակցվող բառերից հետո դրվող
կապերը կոչվում են հետադրություններ։ Դրանցից են՝ առթիվ, զատ, համար,
հանդերձ, հանդեպ, մասին, միջև, մեջ, վրա, տակ, դիմաց։ և այլն, օրինակ՝ տոնի
առթիվ, դրանից զատ, գործի համար։ Այն կապերը, որոնք կարող են դրվել
կապակցվող բառերից թե՛ առաջ, թե՛ հետո, կոչվում են երկդրություններ, օրինակ՝
բացի (բացի նրանից կամ նրանից բացի), անկախ, շնորհիվ (սխալ է ի շնորհիվ
կապակցությունը) և այլն։

Որպես կապ հանդես եկող բառերը բաժանվում են 3 խմբի՝ իսկական,
անիսկական և կապական բառեր։

Իսկական են միշտ որպես կապ հանդես եկող
և չհոլովվող բառերը, օրինակ՝ մասին, բացի, դեպի։

Անիսկական են որպես կապ
գործածվող, սակայն հոլովվող բառերը, օրինակ՝ վրա, մոտ, առջև, տակ, մեջ և
այլն։

Կապական բառեր են համարվում այլ խոսքի մասերին պատկանող բառերը,
որոնք կարող են գործածվել նաև կապական արժեքով, օրինակ՝ Նա աջ ձեռքով
(գոյական) բռնել էր գրիչը։ Նա իր բոլոր նպատակներն իրագործում էր նրա
ձեռքով (կապական բառ)։ Պատկերը գծով (գոյական)բաժանված է երկու մասի։
Այդ մասնագիտության գծով (կապական բառ) փորձառու մարդիկ են հարկավոր։

Կապերի խնդրառությունը (կառավարումը)։ Ամեն մի կապի հետ կապակցվող
բառը դրվում է որոշակի հոլովով, օրինակ՝ վրա կապի հետ բառը պետք է դրվի
սեռական հոլովով՝ սեղանի վրա։ Կապի՝ որոշակի հոլովով խնդիր պահանջելը
կոչվում է կապերի խնդրառություն կամ կառավարում։ Պետք է հիշել, թե որ կապը
որ հոլովով խնդիր է պահանջում։

Սեռական հոլովով խնդիր են պահանջում շատ մեծ թվով կապեր՝ առթիվ,
առջև, դիմաց, մասին, համար, նման, նկատմամբ, պատճառով, փոխարեն և այլն։
Տրական հոլովով խնդիր են պահանջում որոշ կապեր՝ զուգընթաց,
ընդառաջ, կից, հակառակ, չնայած և այլն։
Հայցական հոլովով խնդիր են պահանջում մի շարք կապեր՝ առ, դեպի, ի
վար, ի վեր, մինչև, իբրև, նախքան, չհաշված և այլն։
Բացառական հոլովով խնդիր են պահանջում մի շարք կապեր՝ բացի, դուրս,
զատ, վար, վերև, ներքև, ներս, անկախ և այլն։
Գործիական հոլովով խնդիր են պահանջում մի քանի կապեր՝ հանդերձ,
մեկտեղ, մեկ (օրինակ՝ սենյակով մեկ)։։
Ներգոյական հոլովով կապի խնդիրներ չեն դրվում։
Պետք է հիշել, որ մի շարք կապերի հետ առաջին և երկրորդ դեմքերի
անձնական դերանունները դրվում են տրական հոլովով, թեև գոյականները
դրվում են սեռականով։ Այդ կապերն են՝ մոտ, վրա, հետ, պես, չափ, համար,
նման, հօգուտ, հանձին, ի դեմս, հանուն։ Չափ կապի հետ նշված դերանունները
կարող են դրվել նաև սեռական հոլովով՝ իմ չափ։ Հանդեպ կապի հետադաս
լինելու դեպքում դերանունը դրվում է սեռականով (իմ հանդեպ), իսկ նախադաս
լինելու դեպքում՝ տրականով (հանդեպ ինձ)։ Կապերի հոլովված ձևերի հետ
առաջին և երկրորդ դեմքերի անձնական դերանունները դրվում են սեռական
հոլովով՝ իմ մոտից, քո մոտից, քո վրայից և այլն։

Վարժություններ
Վարժություն 1։ Դո՛ւրս գրել կապերն ու կապական բառերը, որոշե՛լ նրանց
խնդիրների հոլովը։

Յուրաքանչյուր մարդու համար մի որևէ բան կյանքի խորհրդանիշ է դառնում։
Ինձ համար մեր վանքի ճակատի այն ծառն է դարձել խորհրդանիշ, որ ուղեկցել է ինձ մանուկ օրերից մինչև ծերություն։ Կյանքին կառչելու, համառ պայքարով
ապրելու խորհրդանիշ։Քամու բերած աղքատիկ փշրանքներով էր սնվում նա՝ իմ
մանկության ընկեր ծառը, մշտական քաղցի ահից, ինչպես և չէր ընկճվում իր
շուրջը փոթորկող չար տարերքի առաջ, ուրեմն և՝ ամեն պայմանի դիմանալու
խորհրդանիշ։ Քարի և կարիքի դեմ օրհասական կռվի մեջ անգամ այդ ծառը իր
բարձունքից ժպտում էր աշխարհին ապրելու խենթ հաճույքով։ Ու իր բարձր
թառից հեգնանքով էր նայում ներքևի՝ առվի պարարտ ափին պարարտացած ու
հղփացած իր ցեղակիցներին։ Վախթանգ Անանյան

Մարդու-սեռական հոլովվ համար-իսկական կապ

Ինձ-առաջին դերանուն,տրական հոլովվ համար-իսկական կապ

Մինչև-իսկական կապ ծերություն-ուղղական հոլովվ

Առաջ-իսկական կապ տարերքի- սեռական հոլովվ

Մեջ-անիսկական կապ կռվի-սեռական հոլովվ

Ներքևի-անիսկական կապ, ցեղակիցներին-տրական հոլովվ

Վարժություն 2։ Յուրաքանչյուր շարքում գտնե՛լ կապը։
1. երբ, բացի, որովհետև, այնտեղ
2. մտերմորեն, ամենուրեք, դեպի, ստեպ-ստեպ
3. վրա, որևէ, և, մյուս
4. ինչու, յուրաքանչյուր, մասին, մասամբ
5. հանուն, անուն, այնքան, սույն

Վարժություն 3։ Գտնե՛լ, թե որ բառերի կազմության ժամանակ է կատարվել է ձայնավորի հնչյունափոխություն։
Միջնապատ, միություն, գինեգործ, կիսալուսին, թիավարել, վիպասան, շինարարություն, հիվանդասենյակ, գիրանալ, գիտուն, վիրահատել, վիճահարույց, գիսավոր, հիանալի, լիություն, զինագործ, սիրավեպ, դիմաքանդակ, կինոթատրոն։

Վարժություն 4։ Բառաշարքում առանձնացրու քանակական, դասական և բաշխական թվականները:

Տասնյոթ, հինգ-հինգ, միլիարդ, առաջին, հարյուր ութ, մեկական, քսանմեկերորդ, երեք հազար, ութսունինը, հազարական, վեցերորդ, յոթանասուն, ինը-ինը, մեկ, քառասունհինգ: 

քանակական-Տասնյոթ,միլիարդ,հարյուր ութ,երեք հազար,ութսունինը,յոթանասուն,մեկ,քառասունհինգ։

դասական-առաջին,քսանմեկերորդ,վեցերորդ

բաշխական-հինգ-հինգ,մեկական,հազարական, ինը-ինը

Վարժություն 5.Առանձնացրու  ածանցավոր բայերը և ընդգծիր ածանցները:

Վախեցնել, երգել, առաջանալ, հանգստանալ, ցատկոտել, թարմացնել, խաղալ, զայրանալ, թռչկոտել, կրկնել, իջնել, բռնել, թռչել, թրջել, փախչել, հագցնել, կոտրվել, բացվել, վախենալ, կպչել, բարձրացնել, հրամայել, կտրատել, հեռացվել, արտահայտվել:

Վախեցնել, երգել, առաջանալ, հանգստանալ, ցատկոտել, թարմացնել, խաղալ, զայրանալ, թռչկոտել, կրկնել, իջնել, բռնել, թռչել, թրջել, փախչել, հագցնել, կոտրվել, բացվել, վախենալ, կպչել, բարձրացնել, հրամայել, կտրատել, հեռացվել, արտահայտվել: